Partia, pieniądze, rock&roll "Królowie życia"

00:00:05:08 - 00:00:07:07
(muzyka)

00:00:31:06 - 00:00:37:18
Szumi las, piękna pogoda, pachnie maj,

00:00:37:18 - 00:00:39:23
cudowny tak, a przy sośnie stoi ona...

00:00:40:07 - 00:00:43:14
Disco polo jest młodszą siostrą dyskoteki
  - z lat siedemdziesiątych.

00:00:43:14 - 00:00:44:15
Rock  nie pasował do tej rodzinki.

00:00:47:17 - 00:00:52:09
Dekada rzekomego sukcesu nie potrzebowała rozwydrzonych krytykantów.

00:00:53:03 - 00:00:56:21
Muzyka rockowa, choć
była dla innych gatunków inspiracją,

00:00:56:21 - 00:00:59:06
sama pozostawała na marginesie.

00:00:59:23 - 00:01:02:18
W roku 1969

00:01:02:18 - 00:01:06:07
przebywałem dłuższy czas z zespołem

00:01:06:07 - 00:01:09:12
Breakout w Holandii, między innymi w Amsterdamie.

00:01:09:14 - 00:01:14:14
Tam właśnie miałem okazję oglądać kilka fantastycznych dyskotek.

00:01:15:02 - 00:01:18:11
Pomyślałem sobie, że warto coś takiego
zrobić w Polsce.

00:01:18:11 - 00:01:25:10
I 18 lipca 1970 roku ruszyła w Polsce

00:01:25:10 - 00:01:30:09
pierwsza dyskoteka w sali turystycznej sopckiego Grand Hotelu.

00:01:30:19 - 00:01:35:10
To było na dole, w takiej jakby stołówce,

00:01:35:22 - 00:01:40:21
która była przygotowana
dla gości hotelowych i gości,

00:01:41:05 - 00:01:42:12
którzy opalali się na plaży.

00:01:42:12 - 00:01:49:14
Odniosła niebywały wręcz sukces,
bo biletów nie było już

00:01:49:14 - 00:01:53:22
parę godzin przed otwarciem dyskoteki.

00:01:54:14 - 00:01:58:08
Potem koniki sprzedawali te bilety po jakichś,

00:01:58:08 - 00:01:59:15
 nie wiem, trzy razy większych cenach.

00:01:59:17 - 00:02:02:13
Parkiet był ciasny, tańczących było dużo,

00:02:02:13 - 00:02:04:01
chętnych do dyskoteki było dużo więcej,

00:02:04:01 - 00:02:05:09
niż dyskoteki mogły wchłonąć ludzi.

00:02:05:14 - 00:02:08:22
Ja nie zapomnę rozentuzjazmowanej publiczności,

00:02:08:22 - 00:02:11:20
która oklaskiwała czterech młodych ludzi,

00:02:11:20 - 00:02:15:08
którzy odtańczyli jeden utwór na rękach.

00:02:15:23 - 00:02:17:24
Tańczono, ale na klęczkach.

00:02:18:19 - 00:02:23:10
I Janis Joplin i tańczono w trakcie utworów

00:02:23:10 - 00:02:23:22
Hendrixa.

00:02:25:03 - 00:02:28:15
Taniec był formą wyżycia się.

00:02:29:10 - 00:02:31:20
Ja miałem płytę i tę płytę odtwarzaliśmy

00:02:31:20 - 00:02:32:16
w dyskotece.

00:02:33:03 - 00:02:36:23
Pierwszy utwór w połowie prawie się wyciszył.

00:02:37:22 - 00:02:43:16
Do tego stopnia, że trzeba sobie tylko wyobrażać,

00:02:43:18 - 00:02:45:14
co się tam dzieje, ten rytm w środku.

00:02:46:05 - 00:02:48:22
I w sopockiej dyskotece ludzie tańczyli
przy tym utworze.

00:02:49:12 - 00:02:55:23
I w momencie, kiedy przestawał być słyszalny,
 oni tańczyli nadal, z głowy.

00:02:56:17 - 00:02:59:05
I za chwilę muzyka wracała.

00:02:59:13 - 00:03:03:17
I wracał Hendrix i utwór się kończył.

00:03:04:11 - 00:03:08:05
Zawód prezentera był w tamtym czasie
zawodem dziś powiedzielibyśmy kultowym.

00:03:08:09 - 00:03:10:04
To był pewnego rodzaju demiurg.

00:03:10:08 - 00:03:12:07
On sterował ludźmi.

00:03:12:20 - 00:03:16:18
On kreował zabawę w taki sposób,

00:03:16:18 - 00:03:18:11
w jaki do tej pory nikt tego nie robił.

00:03:18:14 - 00:03:22:02
To był ktoś, kto obcował z jakimś zaklętym

00:03:22:02 - 00:03:24:00
kręgiem światowej muzyki.

00:03:24:06 - 00:03:26:06
Przychodzili ludzie, prosili o autografy

00:03:26:06 - 00:03:31:18
albo dziewczyny ustawiały się w kolejce,
 żeby z nim iść na spacer.

00:03:31:18 - 00:03:34:08
I bywało jak na każdej zabawie.

00:03:34:13 - 00:03:36:20
To w końcu rodzaj ludycznej, ludowej zabawy.

00:03:37:06 - 00:03:38:03
Dochodziło do bójek.

00:03:38:17 - 00:03:40:20
Dyskdżokej był tą osobą, której nie wolno było

00:03:40:20 - 00:03:43:17
uderzyć, bo bez dyskdżokeja nie byłoby zabawy.

00:03:45:22 - 00:03:50:10
Pierwsza dyskoteka to raczej była

00:03:50:10 - 00:03:51:18
 taką solą w oku dla władzy.

00:03:51:18 - 00:03:57:04
Myślę, że po tym pierwszym sezonie w Sopocie

00:03:57:04 - 00:04:01:10
przypuszczono taki atak ideologiczny
na dyskoteki.

00:04:02:15 - 00:04:06:17
Redaktor Stefan Truszczyński, pamiętam,
 w Sztandarze Młodych,

00:04:06:17 - 00:04:13:01
napisał taki artykuł o demoralizacji młodzieży,
 o popularyzacji tych

00:04:13:01 - 00:04:15:05
zachodnich subkultur.

00:04:16:21 - 00:04:22:03
I przez dwa lata estrady ani Ministerstwo Kultury

00:04:22:03 - 00:04:25:17
nie dawały zezwolenia na organizowanie
dyskoteki, dzięki tym artykułom i takiej nagonce.

00:04:26:13 - 00:04:30:17
Wreszcie takie podłączenie się
do ruchu studenckiego.

00:04:31:02 - 00:04:36:17
Taka pierwsza, bardzo dobra w Warszawie dyskoteka w klubie Remont

00:04:36:17 - 00:04:38:18
jakby przełamała tę passę.

00:04:38:18 - 00:04:42:03
Dyskoteki, które najpierw były domeną

00:04:42:03 - 00:04:46:12
albo właśnie domów kultury i klubów studenckich,

00:04:46:12 - 00:04:53:01
nagle zaczęły docierać pod strzechy
 i stały się formą zabawy ludowej.

00:04:53:05 - 00:04:57:18
Zacząłem pracować w Zjednoczonych Przedsiębiorstwach Rozrywkowych

00:04:57:18 - 00:05:03:02
 w nowopowołanym zakładzie, który nazywał się Zakładem Ośrodków Gier

00:05:03:02 - 00:05:04:19
i Klubów Rozrywki.

00:05:04:19 - 00:05:08:23
I w przeciągu niecałego roku udało mi się

00:05:08:23 - 00:05:15:24
zorganizować na terenie kraju około 70 profesjonalnych dyskotek

00:05:15:24 - 00:05:17:19
na bardzo wysokim poziomie.

00:05:18:03 - 00:05:20:02
Wszyscy drżeli, jak przyjmie to władza.

00:05:20:05 - 00:05:24:04
A było zainteresowanie, pierwszy sekretarz się interesował,

00:05:24:04 - 00:05:26:24
do niego dotarły zdjęcia,
różne były zdania na ten temat.

00:05:26:24 - 00:05:28:03
Władza w latach 70-tych

00:05:28:12 - 00:05:32:12
zawsze starała się w miarę swoich możliwości

00:05:32:12 - 00:05:38:08
odpowiadać na pewne potrzeby społeczne.

00:05:38:15 - 00:05:41:16
Jest rzeczą jasną, że jeżeli tam z Zachodu

00:05:41:16 - 00:05:50:09
przyszła bardzo ciekawa, interesująca
i aprobowana przez młodzież forma,

00:05:50:09 - 00:05:53:18
 to nie było o czym dyskutować.

00:05:55:06 - 00:05:59:19
Jeżeli nawet jakieś instytucje oficjalne typu ZMS

00:05:59:19 - 00:06:04:23
czy inne organizacje dobrze widziane organizowały dyskoteki,

00:06:04:23 - 00:06:07:09
to po pierwsze po to, żeby nawiązać
z młodzieżą kontakt.

00:06:07:19 - 00:06:11:24
Nie mogli tego kontaktu nawiązać na gruncie oficjalnej ideologii.

00:06:12:04 - 00:06:16:23
Mogli zyskać jakąś popularność organizując dyskotekę, załatwiając sale,

00:06:17:02 - 00:06:18:17
dyskdżokeja, jakąś aparaturę.

00:06:18:17 - 00:06:21:18
Młodzież przychodziła,
w ogóle nie zwracała uwagi

00:06:21:18 - 00:06:25:05
 na to, że to organizował ZMS,
a jednocześnie ZMS

00:06:25:05 - 00:06:29:10
mógł się chwalić, że młodzież przychodzi,
że coś zorganizował.

00:06:29:19 - 00:06:34:17
To było typowe dla 70-tych lat,
 takie współistnienie.

00:06:35:01 - 00:06:36:11
Jedni drugim nie przeszkadzali.

00:06:36:19 - 00:06:39:19
Wy nam nie przeszkadzajcie, tańczyć my wam
nie będziemy przeszkadzać, rządzić.

00:06:40:02 - 00:06:43:07
I taki miał układ panować, dopóki to się

00:06:43:07 - 00:06:44:13
wszystko nie załamało.

00:06:45:19 - 00:06:49:18
Myślę, że ten sukces dyskoteki nie był taki

00:06:49:18 - 00:06:54:19
przypadkowy, ponieważ była to forma rozrywki, którą masy zaakceptowały.

00:06:55:10 - 00:06:59:09
Fakt, że przyszła z Zachodu, ale Gierek bardzo

00:06:59:09 - 00:07:04:02
lubił jakby pozować na takiego, który jest taki

00:07:04:02 - 00:07:06:07
komunista, ale on nie jest taki aż wschodni,

00:07:06:10 - 00:07:08:03
tylko aż taki trochę bardziej zachodni.

00:07:08:15 - 00:07:10:21
Pepsi-Cola przecież, Marlboro, nie?

00:07:11:05 - 00:07:12:23
I disco z Zachodu.

00:07:12:23 - 00:07:18:22
Czyli rzeczy, które nie szkodzą systemowi, raczej zwalniają

00:07:18:22 - 00:07:25:16
od myślenia, stwarzają złudzenie dobrobytu, stwarzają złudzenie,

00:07:25:16 - 00:07:33:08
  że coś się dzieje lepszego niż przaśny
 socjalizm Gomułki, a jest niegroźne.

00:07:33:15 - 00:07:34:23
No dyskoteka jest niegroźna.

00:07:35:00 - 00:07:36:18
Tam jest taki huk, że tam nawet

00:07:36:18 - 00:07:41:00
nie można pogadać nawet o polityce, a nawet kawału nie można powiedzieć.

00:07:41:16 - 00:07:43:20
Można tylko patrzeć się na panienki jak tańczą,

00:07:43:23 - 00:07:47:18
pogibać się, zamówić piwo, banieczkę.

00:07:48:16 - 00:07:53:21
Jeżeli zaczniesz rozrabiać albo wyciągniesz jakiś transparent polityczny,

00:07:53:23 - 00:07:55:14
to cię zaraz usuną z klubu, bo nie

00:07:55:14 - 00:07:57:19
chcą burdy, bo jest specjalna obsługa.

00:07:58:19 - 00:08:04:24
Także nic, tylko po prostu Zachód podał na patelni

00:08:04:24 - 00:08:10:10
Gierkowi nowy model rozrywki, nie wschodni,

00:08:10:10 - 00:08:14:20
 tylko zachodni, ale taki, który po prostu
pasował jak ulał

00:08:14:20 - 00:08:20:09
do koncepcji grzecznego, potulnego, socjalistycznego, konsumpcyjnego społeczeństwa.

00:08:20:09 - 00:08:23:14
Na początku lat siedemdziesiątych

00:08:23:14 - 00:08:31:01
zespoły istniejące do tej pory,
 te wszystkie czołowe zespoły,

00:08:31:01 - 00:08:33:18
myślę, że może troszeczkę nawet się
znudziły już publiczności.

00:08:34:03 - 00:08:36:09
Większość z nich jakoś się zatrzymała chyba

00:08:36:09 - 00:08:41:15
 w rozwoju, była zadowolona tym,
co osiągnęła i spoczęła na laurach.

00:08:41:19 - 00:08:46:08
Publiczność zaczęła szukać
i oczekiwać czegoś od wykonawców, czegoś zupełnie innego.

00:08:46:08 - 00:08:51:18
Sukces miał SBB, Test i Budka Suflera.

00:08:52:03 - 00:08:55:15
Byliśmy niesamowitym diabłem,
 bo po prostu na przekór temu,

00:08:55:15 - 00:08:58:02
co się wtedy działo rzeczywiście, obalaliśmy wszelkie schematy,

00:08:58:02 - 00:09:00:14
w związku z tym pewnie dziennikarze nas

00:09:00:14 - 00:09:02:19
starali się zniszczyć za wszelką cenę.

00:09:02:22 - 00:09:06:01
Całe szczęście, że mieliśmy szansę wydostać się na zewnątrz.

00:09:06:11 - 00:09:09:07
Wyjeżdżamy na przykład do Berlina Zachodniego, dostajemy recenzję,

00:09:09:09 - 00:09:11:15
że to jest najlepsze trio od czasów Creamów

00:09:11:15 - 00:09:12:15
i Hendrixa.

00:09:12:23 - 00:09:15:04
Spełnienie marzeń, jakiekolwiek może być.

00:09:15:04 - 00:09:18:21
I rzeczywiście publiczność zaczęła nas traktować jako partnerów,

00:09:19:14 - 00:09:20:19
którzy istnieją na świecie.

00:09:21:12 - 00:09:23:15
(muzyka)

00:09:37:21 - 00:09:40:24
Oczywiście w pewnym momencie nastąpiła sytuacja, że jeśli

00:09:40:24 - 00:09:45:14
jesteś uznany na świecie,
możesz wreszcie zostać tutaj

00:09:45:14 - 00:09:48:15
jako tako dokonany w Polsce.

00:09:48:15 - 00:09:50:16
I zaczęto nam troszeczkę lizać.

00:09:51:03 - 00:09:54:16
Spotykaliśmy się z takimi zupełnie
nieżyczliwymi reakcjami

00:09:54:16 - 00:09:58:03
z takiego powodu, że ponieważ byliśmy odmienni, byliśmy niepodobni

00:09:58:03 - 00:10:01:06
i wizualnie, i muzycznie do tego,

00:10:01:06 - 00:10:04:14
co przed sekundą się przed nami tutaj
w tym kraju odbywało.

00:10:04:19 - 00:10:06:03
Traktowano nas jak odmieńców.

00:10:06:06 - 00:10:08:13
Były takie sytuacje, kiedy wycinano nas

00:10:08:13 - 00:10:10:07
z takich czy innych wydarzeń telewizyjnych.

00:10:10:12 - 00:10:13:14
Było to często z powodów niechcę powiedzieć głęboko politycznych,

00:10:13:14 - 00:10:17:24
czy nie pasowało zwyczajnie jak gdyby formułowanie myśli

00:10:17:24 - 00:10:20:19
czy cokolwiek innego, co tam było zawarte.

00:10:21:23 - 00:10:24:23
Ale generalnie funkcjonowało
 to przecież tak, jak funkcjonowało,

00:10:25:02 - 00:10:27:20
bo przecież ludzie nas przede wszystkim znali

00:10:27:20 - 00:10:30:09
z programów radiowych, troszeczkę
 z programów telewizyjnych.

00:10:30:12 - 00:10:34:04
Gdybym chciał powiedzieć, że nas znali
 tylko i wyłącznie z płyt, to bym skłamał.

00:10:34:06 - 00:10:37:10
Więc jakoś to wszystko obok siebie żyło,
obok siebie funkcjonowało.

00:10:38:18 - 00:10:45:19
Sposób i jakiś moralny profil dziennikarstwa wtedy,

00:10:45:19 - 00:10:47:06
to ja nie chcę tego nazywać.

00:10:47:22 - 00:10:50:22
Było kilku ludzi, którzy byli, jeżeli nawet nie

00:10:50:22 - 00:10:53:12
 niezależni, to starali się być niezależni.

00:10:53:17 - 00:10:58:01
Oni tą muzykę rockową przepychali w radio,

00:10:58:01 - 00:11:02:19
w telewizji rzadziej, ale w radio,
 w przeróżnych periodykach.

00:11:02:22 - 00:11:05:04
I są tacy ludzie, tacy ludzie byli.

00:11:05:04 - 00:11:11:04
Natomiast generalnie to były przecież małpy,
które powtarzały

00:11:11:04 - 00:11:14:10
to, co dostawały, dyrektywy przez telefon.

00:11:14:23 - 00:11:17:16
I on nie miał zamiaru niczego ryzykować

00:11:17:16 - 00:11:19:24
dla jakiegoś tam szarpidruta,
czy dla jakiegoś tam gościa,

00:11:20:02 - 00:11:21:18
którego on i tak uważał za idiotę.

00:11:21:22 - 00:11:24:07
Także tutaj ja uważam, że wszystko w porządku.

00:11:24:16 - 00:11:29:02
Jeśli miało się dostęp do ważnych dziennikarzy,

00:11:29:02 - 00:11:32:21
tak jest i dzisiaj, to za przeproszeniem z błahego

00:11:32:21 - 00:11:34:14
nagrania można było zrobić duży przebój.

00:11:35:16 - 00:11:39:14
Ale można było i zgubić nagranie poważne,

00:11:39:14 - 00:11:42:22
które mogło wrócić po pół roku, jak się ktoś uparł.

00:11:43:04 - 00:11:46:21
Ale często kończyło się to po prostu takim

00:11:46:21 - 00:11:51:08
zwątpieniem wykonawcy i rozwiązaniem zespołu.

00:11:51:21 - 00:11:55:12
Myśmy nie mieli poczucia, że ktoś nami steruje.

00:11:55:12 - 00:12:01:03
Redaktorzy muzyczni grali to, co chcieli
i ingerencji

00:12:01:03 - 00:12:04:05
cenzorsko-dyrektorskich było niewiele.

00:12:05:05 - 00:12:08:22
Toteż ta muzyka była prezentowana niemal w tym

00:12:08:22 - 00:12:11:21
samym czasie, jak powstawała czy pokazywały się

00:12:11:21 - 00:12:13:00
płyty na Zachodzie.

00:12:13:06 - 00:12:16:12
Polska była niezwykle aktualna pod tym względem.

00:12:16:17 - 00:12:20:17
My nadając bezustannie nowości światowe

00:12:20:17 - 00:12:24:04
i to z najwyższej półki, to myśmy straszny
kompleks wytworzyli w Polsce.

00:12:24:08 - 00:12:27:11
Bo chłopcy z gitarami próbowali zagrać tak jak

00:12:27:11 - 00:12:30:08
Blackmore, czy wcześniej jeszcze
paru innych idoli,

00:12:30:08 - 00:12:32:10
ale to nie było oryginalne, bo oni byli przytłoczeni

00:12:32:10 - 00:12:35:13
tą masą muzyki w polskim radiu, bardzo dobrej,

00:12:35:13 - 00:12:36:09
na światowym poziomie.

00:12:36:11 - 00:12:37:05
To był jeden problem.

00:12:37:09 - 00:12:41:03
Drugi problem, dość poważny, był taki,
że oczywiście

00:12:41:03 - 00:12:43:17
inaczej się postrzegało, znaczy nie my,

00:12:43:17 - 00:12:47:21
tylko w mediach ci, którzy
decydują polską muzykę,

00:12:47:21 - 00:12:49:24
już oni się czuli odpowiedzialni za jej kształt.

00:12:49:24 - 00:12:56:04
Oraz pewnego typu chęć, taka ludyczna, grania muzyki bezproblemowej.

00:12:56:14 - 00:13:01:22
Były to czasy imprez z cyklu naukowcy górnikom,

00:13:02:10 - 00:13:07:10
artyści malarzom, malarze stoczniowcom itd.

00:13:08:11 - 00:13:15:20
Pamiętam, takie były transmisje w telewizji ogromne,
  w ogóle takich koncertów,

00:13:15:20 - 00:13:18:15
 gdzieś tam z Katowic, z Kongresowej,
 ci wszyscy oficjele siedzieli w ogóle tam naburmuszeni,

00:13:19:07 - 00:13:21:18
 no i tam się produkowali,

00:13:21:18 - 00:13:25:20
a to była piosenkarka, a to był cyrk rumuński,

00:13:25:20 - 00:13:28:22
a to był niedźwiedź radziecki, a to było coś tam,

00:13:28:22 - 00:13:31:21
później zespół młodzieżowy, Trubadurzy,

00:13:31:21 - 00:13:34:18
No To Co, coś tam na wymianę itd., itd.

00:13:34:20 - 00:13:38:15
Taki "koktajl Mołotowa" i to właśnie stanowiło

00:13:38:15 - 00:13:41:14
wtedy masową taką popkulturę.

00:13:41:14 - 00:13:47:22
Była selekcja, było mało studiów, tymi studiami

00:13:47:22 - 00:13:52:14
dowodzili tacy ludzie, którzy niechętnie wpuszczali

00:13:53:11 - 00:14:00:03
na przykład długowłosych,
grających muzykę bliższą, potem muzyce nazywanej rockiem,

00:14:00:23 - 00:14:05:12
do studia chętnie się wpuszczało, piosenkarki, prawda,

00:14:05:12 - 00:14:06:24
albo jakieś ładne piosenki.

00:14:06:24 - 00:14:10:05
Przecież w Polsce w tamtym czasie istniało masę

00:14:10:05 - 00:14:12:07
zespołów grających rocka.

00:14:12:08 - 00:14:16:08
Był zespół Romuald i Roman, Zdrój Jana,

00:14:16:13 - 00:14:20:06
takie typowe hipisowskie zespoły, które nie miały żadnego

00:14:20:06 - 00:14:22:16
przebicia, tam Romuald i Roman

00:14:22:16 - 00:14:26:01
przebił się z dwoma numerami
jakimiś takimi grzecznymi,

00:14:26:01 - 00:14:30:03
ale ich wizerunek był bardzo podobny,
ich zachowanie i taki "image",

00:14:30:21 - 00:14:34:21
im raczej przypisywano takie właśnie hasła:
"sex, drugs, rock'n'roll",

00:14:34:24 - 00:14:37:17
coś takiego, dlatego nie mogli się przebić.

00:14:37:24 - 00:14:40:20
Za komuny to było niestosowne, niewskazane.

00:14:41:04 - 00:14:42:24
Miało być to ładne, grzeczne i przyjemne.

00:14:43:12 - 00:14:47:11
Młodzież miała być uczesana,
dobrze ubrana i spokojnie

00:14:47:11 - 00:14:51:01
stać na estradzie
i śpiewać ładne piosenki, niekonfliktowe.

00:14:51:10 - 00:14:53:24
Nie wolno było śpiewać o różnych rzeczach,

00:14:53:24 - 00:14:54:18
 o których myśmy śpiewali.

00:14:55:11 - 00:14:59:18
Nie spotkałem się z jakimiś takimi kodeksami,

00:14:59:18 - 00:15:02:11
które by regulowały, jakiego człowieka

00:15:02:11 - 00:15:03:14
 trzeba pokazać na ekranie

00:15:03:14 - 00:15:06:18
w telewizji, jak ma być ubrany, jak ma wyglądać.

00:15:07:08 - 00:15:11:21
Natomiast niewątpliwie
była jakaś tendencja, żeby to życie

00:15:11:21 - 00:15:18:17
pokazywać jako pełne wiary w jutrzejszy dzień,

00:15:18:17 - 00:15:25:20
 pełne optymizmu, życie pogodne,
wolne od jakichś zbyt ponurych dramatów.

00:15:25:20 - 00:15:29:19
To była pewna tendencja i myślę, że ludzie

00:15:29:19 - 00:15:32:22
kreujący ówczesne programy

00:15:32:22 - 00:15:37:07
po prostu się z tym liczyli, przyjmowali to jako postawę, jako pewną ocenę

00:15:37:07 - 00:15:39:23
i wedle tej postawy i oceny regulowali też

00:15:39:23 - 00:15:43:03
te zjawiska, o których tu mówimy.

00:15:43:04 - 00:15:45:20
Ci faceci, którzy zdecydowali
nie tylko o piosenkach,

00:15:46:06 - 00:15:49:14
ale o tym jakie filmy Polska publiczność zobaczy,

00:15:49:23 - 00:15:53:11
jakie sztuki obejrzy, jaki wykonawca przyjedzie,

00:15:53:11 - 00:15:56:08
oni się czuli w pewnym momencie
już w tej paranoi

00:15:56:08 - 00:15:57:15
odpowiedzialni za wszystko.

00:15:57:18 - 00:16:00:02
Oni byli moim tatusiem, mamusią
 i Panem Bogiem.

00:16:00:14 - 00:16:06:05
I oni mnie darowywali szansę zobaczenia filmu,

00:16:06:05 - 00:16:08:03
ale jeżeli w tym filmie ktoś puszczał bąka,

00:16:08:03 - 00:16:10:16
to oni tego bąka wycinali, bo być może

00:16:10:16 - 00:16:14:06
ja zacznę puszczać bąki
tym filmem zainspirowany.

00:16:14:07 - 00:16:16:12
Oni odpowiadali,
czuli się odpowiedzialni za wszystko.

00:16:16:17 - 00:16:19:09
Jednemu się podobało to, drugiemu się podobało

00:16:19:09 - 00:16:23:11
jak komuś nogi śmierdzą i on decydował,

00:16:23:11 - 00:16:26:10
ten mówił: "Nie, to ja lubię to, tego nie będzie".

00:16:26:20 - 00:16:29:13
Tak samo i panie tam wchodziły,
żony tych kacyków.

00:16:30:03 - 00:16:32:15
To byli po prostu właściciele kraju.

00:16:33:09 - 00:16:36:17
To był trudny okres w życiu muzyków

00:16:36:17 - 00:16:38:22
 czy wykonawców wtedy w Polsce.

00:16:39:21 - 00:16:42:00
Moi koledzy z zespołu co chwila mieli jakieś

00:16:42:00 - 00:16:43:19
propozycje wyjazdów za granicę.

00:16:43:22 - 00:16:48:03
My akurat w Teście mieliśmy
 potworne ilości zmian muzyków.

00:16:48:03 - 00:16:51:12
Po pierwsze byliśmy bardzo zainteresowani,
 co się dzieje za granicą.

00:16:51:19 - 00:16:54:17
Jak widzą-trochę inaczej jednak

00:16:54:17 - 00:16:55:05
ta zagranica wyglądała niż w Polsce.

00:16:55:11 - 00:16:58:17
Polska swojska, bardzo miła i kochana, ale tam

00:16:58:17 - 00:16:59:20
było zupełnie inaczej.

00:16:59:22 - 00:17:02:20
Nas to też jakoś podniecało i podobało nam się.

00:17:03:07 - 00:17:06:19
Ale chcę powiedzieć, że głównym motywem to był

00:17:06:19 - 00:17:09:05
bodziec materialny.

00:17:09:10 - 00:17:13:01
Po prostu zarabialiśmy tam dużo więcej, powiedziałbym dziesięciokrotnie

00:17:13:01 - 00:17:15:05
więcej albo lepiej niż w Polsce.

00:17:15:05 - 00:17:19:03
Istniał przecież ten taki cudowny przelicznik

00:17:19:03 - 00:17:23:04
obcej waluty, dolara na przykład do złotówki.

00:17:23:13 - 00:17:25:17
I z tego wynikały oczywiste korzyści.

00:17:26:04 - 00:17:29:09
W Polsce można było za taki jeden wyjazd

00:17:29:09 - 00:17:33:00
sześciotygodniowy załóżmy żyć przez rok.

00:17:33:10 - 00:17:37:14
Czyli każdy marzył, żeby przyjechać następnym razem i jeszcze następnym.

00:17:37:16 - 00:17:42:19
Byli rekordziści, którzy bywali tutaj
 po 20-30 razy nawet.

00:17:42:19 - 00:17:45:16
Zaczęło się właśnie od Skandynawii.

00:17:46:04 - 00:17:48:23
Zaczęło się od Finlandii, Szwecji, Norwegii.

00:17:49:12 - 00:17:54:09
No, a potem to już rzeczywiście
statki na całym świecie.

00:17:55:03 - 00:17:58:01
Masa było właściwie polskich orkiestr
na całym świecie.

00:17:59:02 - 00:18:02:24
Proszę sobie wyobrazić, że w pewnym momencie,

00:18:02:24 - 00:18:08:19
to był koniec lat sześćdziesiątych,
początek lat siedemdziesiątych,

00:18:08:19 - 00:18:12:00
w Finlandii grało ponad sześćset
 polskich zespołów.

00:18:13:13 - 00:18:19:01
Kluby zachodnie są niesłychanie czyste, supernowoczesne, klimatyzowane.

00:18:19:22 - 00:18:21:03
Są po prostu rewelacyjne.

00:18:21:06 - 00:18:23:00
Tu nie ma mowy o jakimś alkoholizmie.

00:18:23:06 - 00:18:27:06
Oni się bawią znakomicie, oni tańczą, oni nie nadużywają alkoholu.

00:18:27:19 - 00:18:31:14
No gorzej jest w tych klubach chicagow'skich, prawda, czy New Jersey.

00:18:31:14 - 00:18:34:00
No to tam jest niestety ta Polonia,

00:18:34:00 - 00:18:36:17
która lubi sobie wypić i ciężko się tam bardzo gra.

00:18:37:03 - 00:18:39:22
Ówczesna Polonia to już była generacja dużo

00:18:39:22 - 00:18:40:13
od nas starsza.

00:18:40:18 - 00:18:44:14
Jawili nam się jako głównie ludzie

00:18:44:14 - 00:18:49:01
gdzieś tam z wioski, pochodzenia wiejskiego, którzy pojechali

00:18:49:01 - 00:18:50:11
tam do Ameryki za chlebem.

00:18:50:15 - 00:18:54:06
No i jeszcze często mówili gwarą

00:18:54:06 - 00:18:59:07
i to taką gwarą, którą powiedzmy zapamiętali
z początku

00:18:59:07 - 00:19:02:04
naszego stulecia, ze swojego regionu.

00:19:02:06 - 00:19:05:10
To znaczy język był to często
był to archaiczny,

00:19:05:10 - 00:19:10:01
dosyć śmieszny, pomieszany,
przeplatany rzeczownikami

00:19:10:01 - 00:19:13:10
angielskimi czy amerykańskimi.

00:19:13:10 - 00:19:16:15
Niemniej byli to ludzie sympatyczni,

00:19:16:15 - 00:19:20:03
którzy byli bardzo stęsknieni za słowem polskim, za tym,

00:19:20:03 - 00:19:20:24
co sięw tej Polsce dzieje.

00:19:21:17 - 00:19:25:14
Występy były prawie codziennie, z wyjątkiem może poniedziałków

00:19:25:14 - 00:19:26:22
lub niekiedy wtorku.

00:19:28:02 - 00:19:31:09
Polonia szczególnie w latach siedemdziesiątych

00:19:31:09 - 00:19:35:22
 i na początku osiemdziesiątych co wieczór
w każdym mieście musiała koniecznie

00:19:35:22 - 00:19:38:15
artystów dotykać, jak ja to mówię.

00:19:38:17 - 00:19:43:16
Czyli zapraszali na bankiety, które trwały do rana.

00:19:44:00 - 00:19:47:03
Rano trzeba było wyjechać, znowu przyejchać jakieś pięćset mil

00:19:47:03 - 00:19:52:01
do kolejnego miasta
i tam znowu koncert i bankiet.

00:19:52:01 - 00:19:56:03
Często ten koncert już wyglądał jak bankiet,

00:19:56:03 - 00:19:59:04
ale proszę się nie dziwić,
dlatego że dotykanie wtedy

00:19:59:04 - 00:20:05:01
artysty polskiego czy rozmawianie o sprawach, które wtedy

00:20:05:01 - 00:20:08:06
w Polsce się rozgrywały, były tak ważne,

00:20:08:06 - 00:20:11:21
że Polonia rzeczywiście rzucała wszystko
i przychodziła na te

00:20:11:21 - 00:20:14:03
koncerty i chciała jak najdłużej z artystami być.

00:20:14:12 - 00:20:16:13
Bardzo często spotykamy się,

00:20:16:13 - 00:20:18:14
szczególnie na łamach prasy,

00:20:18:14 - 00:20:22:24
teraz już może mniej, kiedyś to było popularne,

00:20:23:02 - 00:20:25:20
że polscy wykonawcy grają gdzieś po plebaniach,

00:20:25:20 - 00:20:29:11
po kościołach,
w jakichś dziwnych warunkach koncertują.

00:20:30:03 - 00:20:34:00
Daj Panie Boże, żeby wszystkie nasze sale były

00:20:34:00 - 00:20:36:19
takie, jak sale na przykład parafialne

00:20:36:19 - 00:20:37:14
na terenie Stanów Zjednoczonych.

00:20:38:05 - 00:20:41:14
Niejednokrotnie są to takie obiekty,
których naprawdę

00:20:41:14 - 00:20:43:12
mogą pozazdrościć najlepsze teatry w Polsce.

00:20:43:17 - 00:20:47:11
Zdarzały się gorsze sale również, bo od czego

00:20:47:11 - 00:20:47:22
to zależy?

00:20:47:22 - 00:20:51:15
Zależy przede wszystkim od skupiska polonijnego,

00:20:51:15 - 00:20:54:18
czy ono jest prężne,
czy ono jest skondensowane,

00:20:54:18 - 00:20:58:00
czy ono jest bogate, czy ono jest duże.

00:20:58:09 - 00:21:01:05
Im większe środowisko, wiadomo, że przyjdzie więcej ludzi,

00:21:01:08 - 00:21:04:04
w związku z tym można wynająć sale droższe,

00:21:05:01 - 00:21:06:18
grać w miejscu bardziej ekskluzywnym.

00:21:07:14 - 00:21:10:08
Ale takich miejsc, gdzie były trudne

00:21:10:08 - 00:21:14:07
warunki dowystępów, ja wiem, na palcach jednej, może dwóch rąk

00:21:14:07 - 00:21:16:11
 można było policzyć, a tych koncertów daliśmy

00:21:16:11 - 00:21:19:12
jednak tam, sądzę, w sumie około dwustu.

00:21:19:17 - 00:21:23:06
Drugi wariant to występy w jakimś klubie polonijnym,

00:21:23:10 - 00:21:26:15
który polegał na tym, że występowało się przeważnie

00:21:26:15 - 00:21:28:08
trzy razy w tygodniu, to znaczy weekend.

00:21:29:12 - 00:21:33:05
Pozostałe dni były dniami wolnymi, także powiedzmy...

00:21:33:05 - 00:21:34:11
Można było wydać pieniądze.

00:21:34:13 - 00:21:38:02
Można było wydać te pieniądze albo składać

00:21:38:02 - 00:21:40:07
i powiedzmy zwiedzać kraj.

00:21:40:07 - 00:21:47:09
Sam klub polonijny to jest pewna kategoria występów,

00:21:48:20 - 00:21:51:23
które nie są wysoko notowane w Ameryce.

00:21:52:01 - 00:21:54:23
Nawet jeżeli jest to Polonia, to dany artysta,

00:21:55:00 - 00:21:58:16
nawet jeżeli jest bardzo znanym artystą w Polsce,

00:21:59:04 - 00:22:04:18
natychmiast degraduje się tutaj do jakiegoś takiego poziomu,

00:22:05:01 - 00:22:07:03
że nie należy się dziwić, że on później

00:22:07:03 - 00:22:09:21
zupełnie swobodnie może wykonywać też inne zawody.

00:22:09:21 - 00:22:13:16
I jest wielu muzyków, którzy grają wesela.

00:22:13:16 - 00:22:16:07
Na przykład, są takie niezłe zespoły,

00:22:16:13 - 00:22:22:09
które grają na takich okazjonalnych imprezach jak chrzciny,

00:22:22:17 - 00:22:24:11
Graduacje, zakończenia roku szkolnego.

00:22:24:17 - 00:22:28:10
Właściwie chwytają się każdej pracy,
 żeby to minimum,

00:22:28:14 - 00:22:30:06
które sobie założyli zdobyć.

00:22:30:14 - 00:22:34:19
I pracują właśnie na dachach, w fabrykach,

00:22:34:19 - 00:22:37:18
różnych zawodów się imają, w sprzątaniu.

00:22:39:08 - 00:22:43:24
Nikt nie żyje w taki sposób, żeby żyć

00:22:43:24 - 00:22:46:00
tylko w klubach z muzyki.

00:22:46:13 - 00:22:47:18
W klubach polskich jest tak samo.

00:22:47:20 - 00:22:50:08
Ci wszyscy, którzy występują w klubach polskich, może

00:22:50:08 - 00:22:53:09
poza paroma nie żyją z muzyki, tylko mają

00:22:53:09 - 00:22:54:12
prace tak zwane dzienne.

00:22:56:12 - 00:22:58:20
Prace dzienne opuszcza się wtedy, kiedy się dostaje

00:22:58:20 - 00:22:59:18
kontrakt płytowy.

00:22:59:22 - 00:23:01:06
Dopiero, a nie wcześniej.

00:23:01:06 - 00:23:04:01
Czyli nie jest się najpierw tak zwanym artystą

00:23:04:01 - 00:23:06:22
w cudzysłowie, zanim się nie jest prawdziwym artystą,

00:23:07:14 - 00:23:10:13
któremu się daje wielkie propozycje.

00:23:13:20 - 00:23:18:07
W pewnym momencie otrzymaliśmy zakaz wyjazdu poza granicę.

00:23:19:01 - 00:23:21:18
Później dopiero, gdzieś po trzech, czterech

00:23:21:18 - 00:23:24:20
miesiącach, okazało się, że powodem tego był list

00:23:24:20 - 00:23:27:17
napisany, do dziś nie wiemy przez kogo,

00:23:27:17 - 00:23:32:06
że Czerwone Gitary w jednym z klubów amerykańskich

00:23:32:06 - 00:23:39:13
dały w tak zwaną banię i na klęczkach

00:23:39:13 - 00:23:41:21
modliły się do flagi amerykańskiej.

00:23:42:14 - 00:23:46:02
Przecież wiadomo, że w tamtych czasach nikt paszportu

00:23:46:02 - 00:23:48:22
swojego w domu nie trzymał, bo to było niemożliwe.

00:23:49:08 - 00:23:52:04
Paszporty leżały albo na komendzie policji,

00:23:52:04 - 00:23:55:11
 jak miał pan prywatny paszport,
albo jeżeli pan był pracownikiem

00:23:55:11 - 00:23:58:00
jakiejś centrali handlowej, to oni mieli swoje działy

00:23:58:00 - 00:24:00:19
paszportowe, a wszyscy artyści mieli paszporty

00:24:00:19 - 00:24:01:24
- leżące w Pagarcie

00:24:02:17 - 00:24:05:23
I jak Pagart uważał, że może ktoś jest

00:24:05:23 - 00:24:07:16
niegrzeczny, no to nie wydał paszportów.

00:24:07:21 - 00:24:10:20
Musiałem dokumenty składać wszystkich wykonawców na każdy wyjazd,

00:24:10:23 - 00:24:12:24
na każdy wyjazd te paszporty otrzymywać

00:24:12:24 - 00:24:16:07
 i po każdym przyjeździe te paszporty zwracałem, po czym jak

00:24:16:07 - 00:24:18:03
znowu wyjeżdżałem, nawet jeśli to było za tydzień

00:24:18:03 - 00:24:20:11
czy dwa, ponownie musiałem o te paszporty występować.

00:24:20:13 - 00:24:22:17
To było coś, co się teraz może

00:24:22:17 - 00:24:24:15
w ogóle w głowie ludziom nie mieścić,
 ale tak po prostu było.

00:24:24:21 - 00:24:29:16
Wydawano paszporty jednokrotne, wydawano paszporty wielokrotne,

00:24:29:16 - 00:24:33:22
wydawano paszporty, które obejmowały tak zwane

00:24:34:22 - 00:24:39:14
kraje socjalistyczne, wydawano paszporty, które obejmowały kraje socjalistyczne i Jugosławię,

00:24:39:14 - 00:24:43:04
 wydawano paszporty na Europę

00:24:43:04 - 00:24:44:08
i wydawano paszporty na cały świat.

00:24:45:01 - 00:24:50:10
Paszporty jeszcze dzieliły się na prywatne, popierane i służbowe.

00:24:53:16 - 00:24:56:13
Ponieważ mam siostrę, która działała

00:24:56:13 - 00:25:02:19
 jakby w innym przedziale życia estradowego,

00:25:02:19 - 00:25:08:09
 czyli śpiewała na statkach, śpiewała w lokalach,

00:25:08:09 - 00:25:11:14
to wiem,  że takie sprawy Pagart
owszem załatwiał.

00:25:12:01 - 00:25:17:18
Od tego Pagart brał prowizję

00:25:17:18 - 00:25:21:17
 i brał też jeszcze prywatnie różne rzeczy,

00:25:21:17 - 00:25:26:04
haracze się brało i to wiem,
że wtedy intensywnie działali.

00:25:26:11 - 00:25:29:09
Pensje wtedy były w wysokości około 20 dolarów

00:25:29:09 - 00:25:35:04
i nie wykluczam, że artysta grający powiedzmy

00:25:35:04 - 00:25:41:12
w Finlandii, zarabiający
około 1000 dolarów w ciągu miesiąca

00:25:41:12 - 00:25:50:03
budził zawiść pracownika Pagartu,
 gdyż on był

00:25:50:03 - 00:25:54:02
jakby to powiedzieć w roli drogowskazu,
który wprawdzie pokazywał

00:25:54:02 - 00:25:55:23
dokąd jechać, ale sam tam nie jechał.

00:25:56:17 - 00:26:02:07
W związku z tym nie wykluczam, że trzeba

00:26:02:07 - 00:26:10:20
było zdobyć przychylność jednego czy drugiego pracownika,

00:26:11:00 - 00:26:21:05
gdyż bardzo łatwo stosując metody

00:26:21:05 - 00:26:25:04
biurokratyczne można było na przykład wyjazd opóźnić lub utrącić.

00:26:26:04 - 00:26:30:17
W Pagartcie byli odpowiedni faceci, którzy jeżeli wyjeżdżaliśmy,

00:26:30:20 - 00:26:33:05
to oni mieli pogadanki do nas, co my

00:26:33:05 - 00:26:35:24
mamy zrobić, czego my mamy nie robić,

00:26:35:24 - 00:26:40:07
że jakby ktoś przyszedł i pytał nas o obronność

00:26:40:07 - 00:26:43:00
ludowej ojczyzny, to my mamy się zastanowić, co my mamy.

00:26:43:14 - 00:26:45:21
Kuku na muniu, ale tak było.

00:26:45:21 - 00:26:50:11
Z każdym większym zespołem, z każdą większą grupą

00:26:50:11 - 00:26:54:00
jeździli w charakterze pilotów
 przedstawiciele Pagart

00:26:54:14 - 00:26:59:09
Podstawowym obowiązkiem było tłumaczenie, ale nie tylko tłumaczenie.

00:26:59:22 - 00:27:04:01
Był to swego rodzaju nadzór nie tylko artystyczny,

00:27:05:01 - 00:27:08:15
ale również dotyczyło to sposobu zachowania.

00:27:08:22 - 00:27:11:23
Oczywiście Polonusi wszyscy wiedzieli, że z grupą

00:27:11:23 - 00:27:14:19
 jest zawsze jeden taki, który słucha i notuje.

00:27:15:11 - 00:27:19:19
W związku z tym podlewali więcej alkoholu.

00:27:20:17 - 00:27:24:02
Było kiedyś takie przyjęcie,
które pamiętam, że taka

00:27:24:02 - 00:27:27:17
osoba straciła kontrolę, w związku z tym zasnęła.

00:27:28:03 - 00:27:31:15
Jak troszeczkę wytrzeźwiał to się obudził
 i pierwsze co,

00:27:32:05 - 00:27:35:16
to zaznaczył, a towarzystwo
było już dosyć rozbawione,

00:27:35:19 - 00:27:38:17
że on nadal wszystko notuje i wszystko kontroluje.

00:27:38:17 - 00:27:42:05
Największą postacią w Pagartcie
nie był dyrektor naczelny,

00:27:42:06 - 00:27:43:05
tylko wicedyrektor.

00:27:43:16 - 00:27:45:18
A wicedyrektor to było po prostu MSW.

00:27:46:04 - 00:27:50:16
Pagart na pewno był w części zaangażowany

00:27:50:16 - 00:27:53:18
w sprawy wywiadowcze, bo wiele osób tam przychodziło, brało paszporty,

00:27:53:18 - 00:27:56:17
wyjeżdżało, którzy nigdy nie byli artystami,

00:27:56:17 - 00:27:57:22
 a jednak te paszporty leżały tam.

00:28:00:19 - 00:28:02:17
W komunie to było tak, że było wszędzie

00:28:02:17 - 00:28:05:00
KC, czyli Centralny Komitet.

00:28:05:00 - 00:28:08:21
Był w tym KC Wydział Kultury i Propagandy,

00:28:09:00 - 00:28:10:05
razem się mieścił.

00:28:10:18 - 00:28:14:02
Potem było Ministerstwo Kultury, a pod Ministerstwo Kultury

00:28:14:02 - 00:28:18:01
podlegał Pagart w Polsce, Goskoncert w Rosji,

00:28:18:01 - 00:28:20:12
Künstler Agentur w DDR-ze i tak dalej.

00:28:20:23 - 00:28:23:06
To była organizacja, tak jakby jeden człowiek napisał

00:28:23:06 - 00:28:26:07
jeden scenariusz i zrobił po prostu jedną organizację.

00:28:26:16 - 00:28:32:17
Była cała masa artystów wypromowanych, lubianych przez poszczególne organizacje.

00:28:32:17 - 00:28:38:03
Sztucznie robili protokół wymiany kulturalnej
 z zagranicą.

00:28:38:12 - 00:28:41:10
Wpisywali nazwiska, które im się podobały
po prostu.

00:28:41:23 - 00:28:44:09
Nie które miały rynek, czy które były najlepsze,

00:28:44:10 - 00:28:46:19
tylko które miały według ich najlepszą opinię.

00:28:46:22 - 00:28:50:14
Te filharmonie, które kupowały w Rosji, przyjmowały takiego

00:28:50:14 - 00:28:52:17
artystę, a musiały go przyjąć, bo to szło

00:28:52:17 - 00:28:55:22
z rozdzielnika, a ludzie nie przychodzili na tego

00:28:55:22 - 00:28:59:21
artystę, no to wpuszczali ludzi za darmo
i pokrywali koszta.

00:28:59:21 - 00:29:03:01
Myśmy robili im kasę, myśmy robili im publiczność

00:29:03:01 - 00:29:07:15
i oni po prostu ratowali finanse dla nich.

00:29:07:24 - 00:29:10:01
Każdy polski zespół, który przeze mnie był tam

00:29:10:01 - 00:29:12:08
wysłany, miał maksymalne fury.

00:29:13:01 - 00:29:15:21
W całym Leningradzie graliśmy ponad
dwa miesiące,

00:29:15:21 - 00:29:18:16
dzieńw dzień koncerty i na każdym koncercie
było pełno ludzi.

00:29:18:20 - 00:29:21:15
W jednym czasie, w dwóch różnych salach,

00:29:21:15 - 00:29:23:08
bo Petersburg to jest miasto, które ma tyle sal,

00:29:23:10 - 00:29:26:16
co cała Polska, o tej samej godzinie koncert.

00:29:26:16 - 00:29:29:24
W jednej sali zaczynali Jugosłowianie
 pierwszą część,

00:29:29:24 - 00:29:32:07
a myśmy robili w drugiej sali.

00:29:32:09 - 00:29:36:05
W czasie przerwy zmienialiśmy się salami

00:29:36:05 - 00:29:38:20
i okazało się, że można było wykonać w ciągu

00:29:38:20 - 00:29:40:16
  dziewięciu dni 36 koncertów.

00:29:40:21 - 00:29:43:01
Mieliśmy fanów, którzy chodzili na wszystkie koncerty.

00:29:43:17 - 00:29:46:05
Te bilety nie były aż tak horrendalnie drogie,

00:29:46:07 - 00:29:47:22
żeby sobie ktoś nie mógł na to pozwolić,

00:29:48:08 - 00:29:51:02
tak że wiele osób było na wszystkich koncertach

00:29:51:02 - 00:29:54:10
to byli naprawdę fani tacy na śmierć i życie,

00:29:54:10 - 00:29:57:15
 którzy znali każdy takt naszej muzyki, mieli

00:29:57:15 - 00:30:02:18
wszystkie płyty i żyli razem z nami tą muzyką.

00:30:03:12 - 00:30:05:16
Faktem jest, że były dyskusje na przykład

00:30:05:16 - 00:30:07:23
z tymi fanami, że mówili: O dzisiaj na przykład

00:30:07:23 - 00:30:12:21
w "Stworzeniu świata", wersji dzisiejszej,
 coś było inaczej.

00:30:13:00 - 00:30:16:06
Myśmy mieli tam fragmenty improwizowane,
więc oni

00:30:16:06 - 00:30:19:08
przychodzili na każdy koncert, żeby posłuchać jak dzisiaj,

00:30:19:11 - 00:30:20:07
co będzie dzisiaj się działo.

00:30:20:07 - 00:30:21:02
Co nowego, tak.

00:30:22:00 - 00:30:24:06
Znano oryginalne wersje naszych piosenek.

00:30:24:10 - 00:30:29:04
Myśmy podjęli próby nawet kiedyś zrobienia tłumaczenia naszych

00:30:29:04 - 00:30:32:06
tekstów na język rosyjski i reakcja była nieprawdopodobna.

00:30:32:09 - 00:30:35:18
W ogóle absolutna negacja języka rosyjskiego w naszych piosenkach.

00:30:36:14 - 00:30:40:01
Niemalże zostaliśmy wygwizdani w czasie podjęcia pierwszej próby

00:30:40:01 - 00:30:41:24
zaśpiewania tego w języku rosyjskim.

00:30:42:04 - 00:30:46:01
Był okres też, że dosyć sporo publiczności przychodziło

00:30:46:01 - 00:30:51:18
na nasze koncerty w NRD dawnym, czyli w Niemieckiej Republice Demokratycznej.

00:30:53:10 - 00:30:55:20
Mieliśmy tam też trochę swoich fanów.

00:30:56:05 - 00:30:59:20
Myśmy mieli dwa lata takie,
kiedy jeździliśmy do NRD regularnie.

00:31:01:01 - 00:31:03:16
Ja zaśpiewałem chyba 12 numerów po niemiecku.

00:31:04:21 - 00:31:07:24
Byliśmy w bardzo wielu programach telewizyjnych.

00:31:08:06 - 00:31:09:24
Staliśmy się popularni w NRD.

00:31:10:13 - 00:31:12:10
Wynikało to chyba z tego faktu, że ponieważ

00:31:12:10 - 00:31:18:02
oglądalność telewizji zachodnioniemieckiej była na rynku NRD duża,

00:31:18:04 - 00:31:20:21
dlatego że w końcu są to kraje sąsiadujące

00:31:20:21 - 00:31:25:00
ze sobą i ten przekaz zachodnioniemieckiej telewizji był

00:31:25:00 - 00:31:27:05
dosyć spory na rynek niemiecki.

00:31:27:21 - 00:31:30:08
Chodziło o stworzenie jak gdyby pewnej przeciwwagi, ponieważ

00:31:30:08 - 00:31:33:06
wiadomo, że kraje socjalistyczne nie były na tyle

00:31:33:06 - 00:31:37:12
zasobne, żeby opłacić najlepszych wykonawców zachodnich.

00:31:37:15 - 00:31:41:04
W związku z tym postanowiono stworzyć materiał muzyczny

00:31:41:04 - 00:31:47:02
odciągający młodego widza niemieckiego od widza zachodnioniemieckiego.

00:31:47:08 - 00:31:50:10
I stąd też paru wykonawców z krajów socjalistycznych

00:31:50:10 - 00:31:55:00
zostało przez nich wytypowanych do bardzo mocnej promocji.

00:31:55:20 - 00:31:59:02
(piosenka po niemiecku)

00:32:23:06 - 00:32:26:03
W NRD było trudno grać, bo to był tak

00:32:26:03 - 00:32:28:22
bardzo sztuczny kraj, no i  tam nawet

00:32:28:22 - 00:32:31:06
czasami trzeba było
w jednostkach wojskowych grać.

00:32:31:20 - 00:32:33:01
No ale za to potem szybko się

00:32:33:01 - 00:32:34:12
do Berlina Zachodniego jechało.

00:32:35:04 - 00:32:36:15
I to była cała atrakcja.

00:32:37:02 - 00:32:38:14
Berlin Wschodni, Berlin Zachodni.

00:32:38:23 - 00:32:40:22
Natomiast mieliśmy zakaz wyjazdów do Rosji.

00:32:41:00 - 00:32:41:02
 
 
534
00:32:41,115 --> 00:32:41,235

00:32:41:05 - 00:32:42:04
Do ZSRR.

00:32:42:14 - 00:32:46:03
Nigdy nie udało się zespołowi wyjechać do ZSRR.

00:32:46:14 - 00:32:50:16
Pomimo tego, że największą ilość listów od wielbicieli dostawaliśmy

00:32:50:16 - 00:32:54:03
z całego regionu ZSRR.

00:32:54:13 - 00:32:58:23
Publiczność rosyjska wtedy zdawała sobie z tego sprawę,

00:32:58:24 - 00:33:02:07
że nasze zespoły wszystkie śpiewają również

00:33:02:07 - 00:33:05:11
czy grają repertuar amerykański czy angielski

00:33:05:11 - 00:33:08:08
i  oni by chcieli tego repertuaru
w naszym wykonaniu na żywo posłuchać.

00:33:08:08 - 00:33:11:01
No ale niestety byliśmy tak ograniczeni, że poza

00:33:11:01 - 00:33:14:10
tą ramówkę, która była na odbiorze, bo takie

00:33:14:10 - 00:33:17:14
odbiory jeszcze były całego programu, był to koncert,

00:33:17:18 - 00:33:21:12
na tym koncercie byli przedstawiciele Pagartu, przedstawiciel Goskoncertu,

00:33:22:03 - 00:33:27:17
przedstawiciel Ministerstwa Kultury naszego i przedstawiciel ambasady radzieckiej.

00:33:28:03 - 00:33:31:05
I to wszystko było akceptowane, spisane w kolejności,

00:33:31:11 - 00:33:34:18
kto, jakie wyjście, kto po kim, jaka przerwa,

00:33:34:22 - 00:33:36:11
kto zapowiada itd., itd.
Wszystko dokładnie,

00:33:36:11 - 00:33:40:03
Jak się występowało
i zaśpiewało się na przykład

00:33:40:05 - 00:33:44:23
piosenkę, która nie była uwzględniona
w ramówce, to organizatorzy

00:33:44:23 - 00:33:48:23
potrafili w czasie wykonywania takiej piosenki zaciągnąć kurtynę

00:33:48:23 - 00:33:51:17
i nie zwracali uwagi na to, że na

00:33:51:17 - 00:33:53:20
widowni siedzi ba przykład 5 tysięcy osób.

00:33:54:21 - 00:33:57:09
Pamiętamy takie jakieś dziwne napisy na przykład

00:33:57:17 - 00:34:05:06
na windzie, że "winda odpoczywa",
czyli "lift oddychajet"- po rosyjsku,

00:34:05:06 - 00:34:07:10
albo chcemy zjeść obiad o godzinie 2 po południu,

00:34:07:10 - 00:34:10:10
 na drzwiach jest napis przerwa na obiad,

00:34:10:15 - 00:34:11:14
czyli przerwa na obiad.

00:34:11:17 - 00:34:13:01
Nie wiadomo dla kogo, nie wiadomo dlaczego.

00:34:13:08 - 00:34:16:12
Przyjeżdżamy na lotnisko, robimy odprawę, ale okazuje się,

00:34:16:15 - 00:34:18:17
że nasz sprzęt, a tego było ponad tonę,

00:34:18:23 - 00:34:21:18
prawie ciężarówka, nie może być załadowany,

00:34:21:18 - 00:34:24:13
 a na drugi dzień gramy
ogromny stadion w Erywaniu.

00:34:25:11 - 00:34:28:08
W związku z tym biorę Mirę Kubasińską,

00:34:28:08 - 00:34:32:03
lecę do bufetu, dowiaduję się,
 że są załadowane jajka

00:34:32:03 - 00:34:35:02
w samolocie, jadą jajka do Erywania z Moskwy.

00:34:36:05 - 00:34:36:20
Co robię?

00:34:37:00 - 00:34:41:24
Kupuję skrzynkę wódki, idę do techników, mówię: Panowie, wyładować te jajka.

00:34:42:02 - 00:34:44:14
Jak oni zobaczyli tę wódkę, wyładowali te jajka oczywiście.

00:34:45:15 - 00:34:48:16
Już samolot ma odlatywać, zjawił się jakiś pułkownik,

00:34:48:24 - 00:34:51:22
który zrobił straszny raban, że z powrotem wyładowali

00:34:51:22 - 00:34:54:00
naszą aparaturę i załadowali jajka.

00:34:55:08 - 00:34:56:14
W związku z tym ja jeszcze nie dałem

00:34:56:14 - 00:34:59:05
za wygrane, ale to Mira Kubasińska była

00:34:59:05 - 00:35:01:24
cały czas ze mną jako na wabia, jako artystka.

00:35:02:18 - 00:35:06:11
Następną skrzynką wódki załatwiłem tak, że samolot odholowali

00:35:06:11 - 00:35:11:06
z pasa startowego, wyładowali jajka

00:35:11:06 - 00:35:15:10
Nas-jechałem z Mirą nawet na wózku,
 na instrumentach-podwieźli,

00:35:15:10 - 00:35:18:21
wózek załadowali i polecieliśmy do Erywania ze sprzętem.

00:35:18:23 - 00:35:20:19
Jajka zostały już w krzakach na lotnisku.

00:35:21:02 - 00:35:22:24
W Rosji na przykład było często tak,

00:35:22:24 - 00:35:25:21
że jakbyś z nienacka otworzył drzwi,
to mógłbyś kogoś

00:35:25:21 - 00:35:28:07
trzasnąć w głowę,
kto podsłuchiwał na przykład, nie?

00:35:28:19 - 00:35:30:20
A o tym jak się wchodziło do pokoju,

00:35:30:23 - 00:35:35:08
to od razu pokazywali na urządzenia przeciwpożarowe,

00:35:35:08 - 00:35:38:15
 takie tam coś tam, takie dynksy, mówiąc:

00:35:38:15 - 00:35:41:23
 Uważajcie,bo tutaj na pewno "podsłuszywajut".

00:35:42:04 - 00:35:46:00
Zazwyczaj z grupą jeździł człowiek, z ramienia

00:35:46:00 - 00:35:48:15
 Goskoncertu i on miał obowiązek, bo to już

00:35:48:15 - 00:35:54:15
się dowiedzieliśmy od takiego zaprzyjaźnionego z nami zresztą opiekuna z tamtej strony,

00:35:54:15 - 00:35:59:02
że on miał obowiązek pisania codziennie raportu.

00:36:00:05 - 00:36:03:07
Dokładnie musiał spisywać w tym raporcie,

00:36:03:07 - 00:36:05:14
co kto powiedział i dlaczego.

00:36:06:09 - 00:36:08:06
Ten pan stał z boku, palił papierosy,

00:36:08:06 - 00:36:11:05
od czasu do czasu potrafił poczęstować, ale się nie odzywał ani słowem.

00:36:11:12 - 00:36:13:16
Taki cień nasz , to był nasz cień.

00:36:14:10 - 00:36:16:03
Nie daliśmy rady się jego pozbyć po prostu,

00:36:16:08 - 00:36:17:01
urwać się od niego.

00:36:17:12 - 00:36:19:14
No, się kończyło, że już idziemy spać, aha,

00:36:19:17 - 00:36:20:22
no to tego pana wreszcie nie ma.

00:36:20:22 - 00:36:24:00
Odwiezieni zostali do spania, dobrze, pan znikał.

00:36:24:07 - 00:36:27:01
Z rana wszystko było umówione,
 co, kiedy, już jestem.

00:36:27:05 - 00:36:29:05
Pan już jest oczywiście, wszędzie jest z nami.

00:36:30:02 - 00:36:33:16
Nie można było nic zrobić bez niego, nie można było się ruszyć bez niego.

00:36:33:24 - 00:36:36:06
Nie wolno nam było zboczyć nigdy z trasy,

00:36:36:12 - 00:36:39:01
która była wytyczona, czy bywać w pewnych miejscach.

00:36:39:14 - 00:36:41:22
W zasadzie były, pamiętam, momenty, że nie wolno

00:36:41:22 - 00:36:43:11
nam było po koncercie wyjść do ludzi.

00:36:44:14 - 00:36:47:23
Pamiętam, że wręcz po koncercie zamykano nas

00:36:47:23 - 00:36:51:08
w garderobach, czekano, aż ludzie wyjdą z sali

00:36:51:08 - 00:36:54:14
idopiero wtedy szliśmy do autobusów,
odwożeni byliśmy do hotelu

00:36:54:14 - 00:36:56:09
i tak czasami wręcz nie wolno było nam

00:36:56:09 - 00:36:57:02
wyjść na zewnątrz.

00:36:57:07 - 00:37:00:18
Kontakt z "innostrańcami", czyli z obcokrajowcami był bardzo

00:37:00:18 - 00:37:01:12
niemile widziany.

00:37:01:16 - 00:37:04:18
Paru naszych znajomych po prostu
 zginęło nam z pola widzenia.

00:37:05:05 - 00:37:06:05
Jakie były ich losy dalej?

00:37:06:19 - 00:37:07:16
Nie wiemy.

00:37:07:21 - 00:37:09:23
Natomiast wiemy jedno, że więcej z nimi
 nie spotkaliśmy się.

00:37:12:23 - 00:37:15:22
No, zarabialiśmy dużo, bo za koncert dostawaliśmy około

00:37:15:22 - 00:37:17:01
600 rubli.

00:37:17:01 - 00:37:20:06
Grając dziennie dwa koncerty, Andrzej Zieliński miał na przykład

00:37:20:06 - 00:37:23:23
 120 rubli, Maty miał 240 rubli,

00:37:24:00 - 00:37:26:01
ja też miałem tyle, muzycy byli po 80,

00:37:26:06 - 00:37:27:05
technicy po 40.

00:37:27:10 - 00:37:28:19
Takie są mniej więcej relacje.

00:37:29:09 - 00:37:32:11
A inżynier rosyjski zarabiał 150 rubli miesięcznie.

00:37:33:00 - 00:37:34:13
Wszyscy muzycy na pewno kupowali dolary

00:37:34:13 - 00:37:37:15
w Związku Radzieckim za śmieszne pieniądze,

00:37:37:15 - 00:37:40:07
które potem trzeba było z tego
Związku Radzieckiego wywieźć.

00:37:40:15 - 00:37:45:04
Różnymi metodami, między innymi
w instrumentach, we wzmacniaczach.

00:37:45:04 - 00:37:50:03
Jak pamiętam, najbardziej oryginalny sposób,

00:37:50:03 - 00:37:53:02
jaki mi się zdarzył, to zwijało się w rolki
bardzo ciasno,

00:37:53:04 - 00:37:56:11
rolki się zawijało w folię, owijało się jeszcze

00:37:56:11 - 00:38:02:17
taśmą klejącą i wrzucało się do maszynki do robienia dymu, do oleju parafinowego.

00:38:03:21 - 00:38:08:05
Znam takie przypadki, że znaleziono w bagażach osobistych

00:38:08:05 - 00:38:10:20
również polskich artystów ikony.

00:38:10:20 - 00:38:16:02
Był okres, w którym te sprawy odbywały się

00:38:16:02 - 00:38:17:07
zupełnie bezkarnie.

00:38:17:13 - 00:38:21:06
Nikt tego na granicy nie kontrolował, czyli można

00:38:21:06 - 00:38:22:02
było przywieźć.

00:38:22:09 - 00:38:25:00
I był okres, w którym gdzieś tam określone

00:38:25:00 - 00:38:28:05
władze, jak już doszły do wniosku, że to

00:38:28:05 - 00:38:34:13
jest proceder zbyt wielki, na zbyt wielką skalę,

00:38:35:00 - 00:38:36:02
zaczęły się kontrole.

00:38:36:02 - 00:38:39:14
Nie było większych z tego tytułu konsekwencji,

00:38:39:14 - 00:38:46:22
ale czasami prowadzone były sprawy o uznanie tego za legalne.

00:38:46:24 - 00:38:49:09
Do Rosji się jeździło głównie po to, żeby

00:38:49:09 - 00:38:53:11
odwalić tą trasę i sprzedać ten cały chłam,

00:38:53:13 - 00:38:56:07
czyli tą aparaturę, która już nie nadawała się

00:38:56:07 - 00:38:57:17
potakiej trasie w zasadzie do niczego.

00:38:58:09 - 00:39:00:06
Po to, żeby za te pieniądze,

00:39:00:06 - 00:39:04:08
bo z reguły wtedy w Związku Radzieckim sprzedając cokolwiek,

00:39:04:08 - 00:39:08:02
co było zachodniego, osiągało się kwoty jak
 za nowy sprzęt.

00:39:09:01 - 00:39:12:05
I te pieniądze z kolei potem było najlepiej

00:39:12:05 - 00:39:14:23
wydać w Ameryce i kupić sprzęt za pół

00:39:14:23 - 00:39:16:13
tej ceny, która kosztowała w Europie.

00:39:16:16 - 00:39:18:24
I to był wtedy największy sukces, żeby egzystować,

00:39:19:01 - 00:39:22:05
żeby mieć dobry sprzęt, żeby po prostu mieć

00:39:22:05 - 00:39:25:08
to, o czym muzycy wtedy marzyli.

00:39:25:20 - 00:39:28:12
Ja na przykład, mając swojego starego, ulubionego Fendera,

00:39:29:00 - 00:39:31:12
nigdy go nie zabierałem tylko dlatego, żeby go

00:39:31:12 - 00:39:33:09
nie sprzedać tam, bo wiedziałem, że po prostu

00:39:33:09 - 00:39:36:09
ktoś przyjdzie i zacznie tak przebijać sumą,

00:39:36:09 - 00:39:39:17
tak rublami czy tam czymkolwiek, że ja po prostu

00:39:39:17 - 00:39:42:04
zmięknę, bo takie przypadki były cały czas.

00:39:42:17 - 00:39:44:03
Tam zresztą wszystko szło.

00:39:44:10 - 00:39:47:11
Można było z siebie zdjąć sweterek i też sprzedać.

00:39:48:02 - 00:39:50:08
Pamiętam, że sporo żeśmy ilość golfów wywieźli.

00:39:52:16 - 00:39:55:13
Jeżeli ktoś przyjeżdżał i nie miał niczego

00:39:55:13 - 00:39:58:04
na handel, to było to absolutnie podejrzane

00:39:58:04 - 00:40:00:00
 i wogóle nikt w to nie wierzył.

00:40:00:02 - 00:40:02:12
To znaczy, wchodziło się do hotelu i natychmiast,

00:40:02:17 - 00:40:06:04
zanim zdążyłeś się rozpakować, odstawić walizki, to już

00:40:06:04 - 00:40:10:07
pokojowa pytała
 czy "pradać" coś, czy mam coś żeby "pradać".

00:40:10:20 - 00:40:13:11
Jak pokojowa nie zapukała, to jak się wychodziło

00:40:13:11 - 00:40:15:15
z pokoju, to trzeba było te rzeczy

00:40:15:15 - 00:40:17:03
na sprzedaż porozkładać na łóżkach.

00:40:17:16 - 00:40:18:23
A one sobie to oglądały.

00:40:19:06 - 00:40:20:20
Oglądały i tam wszystko było.

00:40:21:03 - 00:40:24:24
To były umówione sposoby handlu.

00:40:24:24 - 00:40:28:05
I tak cała Polska handlowała i cała Polska

00:40:28:05 - 00:40:30:02
nie mogła zrozumieć, jak to jest możliwe,

00:40:30:02 - 00:40:32:18
 że jak w Polsce jest tylko ocet,

00:40:32:18 - 00:40:33:24
to w Rosji nie ma octu na przykład.

00:40:34:08 - 00:40:37:10
Tak jakby ktoś robił eksperymenty na żywym organizmie

00:40:37:10 - 00:40:38:22
narodów całych.

00:40:39:08 - 00:40:42:03
Bo to, co było wolno na Węgrzech, to nie było wolno w Czechosłowacji.

00:40:42:13 - 00:40:43:22
Za to było wolno w Polsce,

00:40:43:22 - 00:40:44:20
ale nie było wolno w Rosji.

00:40:47:10 - 00:40:49:01
Nieszczęście tego wszystkiego
polega na tym, że my

00:40:49:01 - 00:40:53:07
cały czas tamte czasy próbujemy brać obecną miarką.

00:40:53:24 - 00:40:55:17
To jest totalny błąd.

00:40:56:08 - 00:40:59:03
To były inne czasy, to był inny świat,

00:40:59:09 - 00:41:01:00
inne czasy, inne wszystko.

00:41:01:24 - 00:41:04:02
(muzyka)

00:41:22:15 - 00:41:26:14
W latach 70-tych wobec tego oficjalnego obiegu

00:41:26:14 - 00:41:32:13
rockowego, znaczy muzycznego,
funkcjonował drugi, zamknięty w klubach studenckich.

00:41:32:13 - 00:41:35:11
Tam była młodzież i byli ludzie,

00:41:35:11 - 00:41:37:08
którzy byli w opozycji do tego, co im na siłę

00:41:37:08 - 00:41:41:18
łyżeczką do głowy wkładano przez telewizor, przez radio,

00:41:41:18 - 00:41:45:08
przez oficjalne imprezy estradowe, przez oficjalną prasę.

00:41:46:01 - 00:41:53:01
Stąd ludzie myślący inaczej, kombinujący inaczej do tych klubów lgnęli.

00:41:53:01 - 00:41:57:10
Skoro lgnęli do klubów, to też szukali swojej muzyki.

00:41:57:10 - 00:42:04:07
Stąd ci muzycy, którzy nie ugięli się przed modą, zaczęli odzyskiwać pole.

00:42:04:07 - 00:42:07:02
Gdybym nie spotkał Jacka Sylwina, który wtedy działał

00:42:07:02 - 00:42:09:09
w okolicach rynku muzycznego, który mi puścił

00:42:09:09 - 00:42:13:02
poraz pierwszy w życiu zespoły typu Exodus, Krzak

00:42:13:02 - 00:42:14:15
i tak dalej, to w ogóle bym

00:42:14:15 - 00:42:16:18
nie wiedział, że takie zespoły istnieją.

00:42:16:21 - 00:42:18:22
Jak Jacek mi je puścił po raz pierwszy,

00:42:18:22 - 00:42:21:22
 ja nagle poczułem wtedy jako typowy widz,

00:42:21:22 - 00:42:25:05
że jest to moja muzyka i wtedy zachciało mi się

00:42:25:05 - 00:42:26:23
coś wokół tej muzyki robić.

00:42:27:02 - 00:42:29:20
Postanowiliśmy wymyślić coś, żeby te zespoły, które my kochamy,

00:42:29:20 - 00:42:33:01
 które uważamy za zawodowe, żeby po prostu pokazać.

00:42:33:07 - 00:42:38:13
Najprostszą metodą pokazania tego
było złożenie ich w pewną grupę i nazwanie tej grupy.

00:42:38:21 - 00:42:41:12
To jest prawidłowość i zawsze
w ruchach artystycznych,

00:42:41:15 - 00:42:44:10
jeśli jest nowe zjawisko, się je jakoś nazywa.

00:42:44:20 - 00:42:46:16
Skamandryci, cokolwiek, nieważne.

00:42:46:18 - 00:42:48:09
Myśmy nazwali Muzyką Młodej Generacji.

00:42:48:09 - 00:42:50:16
Sama "muzyka młodej generacji"
 nie ma żadnego znaczenia,

00:42:50:19 - 00:42:51:14
samo określenie.

00:42:53:04 - 00:42:58:20
Chodzi tylko o to, żeby wyjść.

00:43:00:08 - 00:43:02:11
(muzyka)

00:43:18:09 - 00:43:23:02
Na początku to nawet my sami, uczestnicy tego

00:43:23:02 - 00:43:29:17
pierwszego koncertu Muzyki Młodej Generacji,
 byliśmy zaskoczeni w ogóle tą ideą.

00:43:29:19 - 00:43:32:19
Nie bardzo wiedzieliśmy, co oni chcą z nami

00:43:32:19 - 00:43:34:09
zrobić w pewnym sensie.

00:43:34:09 - 00:43:37:03
Do czego to może doprowadzić, co to może być.

00:43:37:18 - 00:43:43:19
Dopiero jak zaczęliśmy, zagraliśmy te pierwsze koncerty, poczuliśmy

00:43:43:19 - 00:43:49:12
bardzo głęboką wspólnotę i z tymi zespołami,
 i z publicznością.

00:43:50:01 - 00:43:52:09
Ja ten pierwszy koncert, właśnie tam w namiocie,

00:43:52:18 - 00:43:58:06
doskonale pamiętam, jak ludzie wstali,
 wszyscy wstali, śpiewali razem z nami.

00:43:58:06 - 00:44:04:12
Było 15 bisów, jeden utwór na koniec, zaśpiewały

00:44:04:12 - 00:44:06:06
i zagrały wszystkie zespoły razem.

00:44:06:20 - 00:44:12:16
To dało nam poczucie szalonej wspólnoty i siły wewnętrznej.

00:44:12:19 - 00:44:15:24
Ta siła tego ruchu wzrastała, bo jeździliśmy

00:44:15:24 - 00:44:18:23
odmiasta do miasta z takim cyrkiem rockowym.

00:44:19:12 - 00:44:23:02
Zarażaliśmy ludzi swoją ideą.

00:44:23:05 - 00:44:25:11
Dopiero po jakimś czasie zaczęliśmy w to wierzyć,

00:44:25:16 - 00:44:26:24
że to jest możliwe.

00:44:27:16 - 00:44:30:17
Pamiętam jak docieraliśmy do dziennikarzy muzycznych.

00:44:31:09 - 00:44:33:17
Ja pamiętam, że po prostu czytałem gazety, wycinałem

00:44:33:17 - 00:44:36:10
sobie nazwiska wszystkich redaktorów, którzy w Polsce piszą

00:44:36:10 - 00:44:39:04
cokolwiek o muzyce rockowej i do nich po kolei

00:44:39:04 - 00:44:42:05
 docierałem z pierwszymi nagraniami,
z pierwszymi kasetami,

00:44:42:20 - 00:44:45:09
żeby im zademonstrować, żeby ich przekonać, żeby coś

00:44:45:09 - 00:44:46:22
takiego można było nagrać, puścić.

00:44:49:12 - 00:44:51:15
(muzyka)

00:45:05:18 - 00:45:07:23
Zawsze było tak przez parę lat, że jak

00:45:07:23 - 00:45:10:24
robiło się duży koncert, trzeba było sprzęt złożyć najlepszy.

00:45:11:19 - 00:45:15:19
W jednym zespole ktoś miał fajny wzmacniacz,
w drugim zespole ktoś miał mikrofon itd.

00:45:15:22 - 00:45:17:10
Żeby to wszystko działało, trzeba było to złożyć

00:45:17:10 - 00:45:19:21
w jedną całość i oczywiście bez wahania,

00:45:19:21 - 00:45:22:16
bez żadnych pieniędzy ludzie sobie pożyczali itd., itd.

00:45:23:10 - 00:45:26:09
I ta atmosfera trwała ładnych parę lat.

00:45:26:12 - 00:45:28:09
Może to było coś jakieś takie neo-hippiesm,

00:45:28:09 - 00:45:31:02
coś takiego, że generalnie razem, wspólnie, fajnie

00:45:31:02 - 00:45:32:09
i że w ogóle to jest jakaś wielka

00:45:32:09 - 00:45:34:13
przygoda itd., a zarazem okazało się,

00:45:34:13 - 00:45:36:23
że po prostu jest to jakaś forma również
 na przebicie się.

00:45:38:10 - 00:45:40:13
(muzyka)

00:45:52:09 - 00:45:57:15
Muzyka Młłodej Generacji była naprawdę ruchem wykreowanym przez grono ludzi.

00:45:57:15 - 00:46:00:13
I grono ludzi, którzy autentycznie na bazie tego

00:46:00:13 - 00:46:06:10
ruchu stworzyło dla muzyki rockowej możliwość uczestniczenia

00:46:06:10 - 00:46:12:23
 w życiu, w zarabianiu pieniędzy,
w przygotowaniu gruntu

00:46:12:23 - 00:46:16:15
dla dziesiątek tysięcy artystów w Polsce.

00:46:17:02 - 00:46:17:20
Bo taka jest prawda.

00:46:18:04 - 00:46:22:01
Żeby ten ruch nie zaistniał w końcówce lat 70-tych,

00:46:22:01 - 00:46:26:02
 to narodziny  ponownie, tej drugiej fali

00:46:26:02 - 00:46:29:18
polskiego rocka nastąpiłyby dużo, dużo lat później.

00:46:30:10 - 00:46:32:17
Boom muzyki rockowej na początku lat 80-tych.

00:46:32:23 - 00:46:35:19
bezwzględnie był wygenerowany
Muzyką Modej Generacji jako hasło.

00:46:37:07 - 00:46:39:10
(muzyka)

00:46:39:10 - 00:46:54:16
 W latach 70-tych

00:46:54:16 - 00:46:57:21
bunt, którym żywi się rock, nie miał jeszcze

00:46:57:21 - 00:47:01:01
w Polsce dość sił do walki z cenzorami

00:47:01:01 - 00:47:03:05
i nadredaktorami mediów.

00:47:03:05 - 00:47:07:17
Pod koniec dekady wrzód jednak zaczynał pękać.

00:47:11:16 - 00:47:16:13
(muzyka)